Trong lĩnh vực kinh tế nói chung, thuật ngữ GRDP thường được nhắc nhiều. GRDP là một dữ liệu phản ánh tình trạng kinh tế của một khu vực trong một thời điểm cụ thể. Vậy GRDP là gì? Chúng có gì khác biệt so với GDP? Ý nghĩa của GRDP và phương pháp tính GRDP? Bank số sẽ giải đáp giúp bạn đọc qua bài viết.
Nội dung chính
Khái niệm GRDP là gì?
GRDP là một cụm từ viết tắt. Trong tiếng Anh, tên gọi đầy đủ của nó là Gross Regional Domestic Product. Hiểu nôm na, đó là thuật ngữ chỉ tổng sản phẩm trên địa bàn.
Trong lĩnh vực kinh tế, GRDP thể hiện những chỉ tiêu tổng hợp về kinh tế. Nó tổng hòa những kết quả sau cùng của hàng loạt những hoạt động sản xuất của toàn bộ đơn vị thường trú của một địa bàn tỉnh nào đó trong một thời điểm nhất định.
GRDP phản ánh các mối quan hệ trong sản xuất, phân phối và sử dụng cuối hàng hóa, sản phẩm và dịch vụ của một nền kinh tế tỉnh.
GRDP theo giá thực tế thường được sử dụng để phân tích về cơ cấu và sự thay đổi cơ cấu kinh tế theo các ngành, nhóm ngành, loại hình, mối liên hệ giữa vốn huy động và kết quả sản xuất.
GRDP theo giá so sánh được sử dụng để nhìn nhận khả năng tăng trưởng của một nền kinh tế địa phương, của các khu vực, các loại hình, các ngành và phục vụ cho việc phân tích biến động khối lượng dịch vụ, hàng hóa mới dựa trên thời gian.
Ý nghĩa của GRDP là gì?
Dữ liệu về GRDP được đưa ra trong một thời điểm cụ thể nhằm đánh giá tổng thể những hoạt động kinh tế và sản xuất. Trên cơ sở dữ liệu về tổng sản phẩm và dịch vụ trong các ngành, nhóm ngành của một địa bàn. GRDP có phạm vi nhỏ nên việc tính toán chỉ số thuận tiện hơn, tính chính xác cao hơn.
GRDP cung cấp dữ liệu cho quốc gia, công khai dễ dàng với công chúng. Bởi GRDP được thống kê và tính toàn trên quy mô một địa phương hay một tỉnh nào đó.
GRDP cũng được đưa ra để làm dữ liệu đối chiếu các sản phẩm, dịch vụ, khả năng phát triển của các địa phương (tỉnh) trong một nước. Thông qua GRDP, có thể đề xuất và hoạch định chiến lược sao cho đúng đắn nhất.
So sánh GRDP và GDP
Trong khi tìm hiểu khái niệm GRDP là gì, chúng thường được mang ra so sánh với một chỉ số quen thuộc khác. Đó chính là GDP. Vậy hai chỉ số này có gì khác biệt?
GDP thường là chỉ số thể hiện tổng sản phẩm trong một quốc gia, hay nôm na là tổng sản phẩm quốc nội. GDP là giá trị thị trường được tính trên toàn bộ dịch vụ và hàng hóa đầu và cuối được sản xuất trên quy mô quốc gia, ở một thời điểm nhất định.
Nói dễ hiểu hơn, thì GDP là tổng sản phẩm quốc gia. Mặt khác, GRDP là tổng sản phẩm của một địa phương (tỉnh hoặc thành phố). Như vậy, phạm vi của GRDP nhỏ hơn rất nhiều so với GDP.
Một số khái niệm liên quan đến GRDP
GRDP tương tự như những chỉ số phản ánh thực trạng khác, chúng cũng gắn liền với một số khái niệm liên quan. Tìm hiểu GRDP, chúng ta có thể thường xuyên bắt gặp những khái niệm mới sau đây.
GRDP bình quân đầu người
GRDP bình quân đầu người là chỉ số tổng sản phẩm được tính trên một người dân của một địa phương nhất định. GRDP bình quân đầu người là một chỉ tiêu kinh tế tổng hợp có ý nghĩa cực kỳ quan trọng. Chúng được sử dụng nhằm nhìn nhận kết quả sản xuất bình quân tính trên một người mỗi năm.
Các chỉ số này được lấy cơ sở để đánh giá mức thu nhập, đưa ra các đối chiếu, tổng sản phẩm của các địa phương khác nhau trong một quốc gia. Nhằm xác định được địa phương nào có sản phẩm nhiều hơn.
Tăng trưởng GRDP
Thuật ngữ này phản ảnh sự biến động theo chiều hướng tích cực của các chỉ số GRDP. Hiểu một cách đơn giản, tăng trưởng GRDP là xu hướng đi lên của hoạt động sản xuất sản phẩm trong địa phương đó.
Tăng trưởng GRDP được đưa ra nhằm đối chiếu với các thời điểm sản xuất năm trước đó. Thông qua đó, sẽ thống kế và đánh giá xem có tăng trưởng đi lên hay không.
Chỉ tiêu GRDP
Vậy chỉ tiêu GRDP là gì?
Đây là dữ liệu được đặt ra bởi đơn vị sản xuất sau khi đã báo cáo kết quả của năm trước đó. Những chỉ tiêu được xác định trong thời gian sắp tới, nghĩa là cho năm mới. Đó là mục tiêu, đích đến cần cán mốc cho việc sản xuất hàng hóa và dịch vụ của một địa phương.
Thường thì có hai chỉ tiêu, bao gồm chỉ tiêu đặt ra và chỉ tiêu đạt được.
Tổng hợp các phương pháp tính GRDP
Sau khi đã hiểu về GRDP, hãy đi sâu vào phân tích những phương pháp tính toán chỉ số này như thế nào. Trên thực tế, GRDP được xác định và tính toán trên các góc độ khác nhau. Cụ thể, chúng có 3 phương pháp tính như sau:
GRDP tính theo góc độ sử dụng
GRDP là tổng nhu cầu của nền kinh tế. Chúng là tiêu dùng cuối của hộ gia đình, của các đơn vị tổ chức, cơ quan, tích lũy tài sản và sự chênh lệch giữa nhập khẩu và xuất khẩu sản phẩm. GRDP được tính theo công thức sau:
Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) = Tích lũy tài sản + Tiêu dùng cuối + Chênh lệch giữa nhập – xuất khẩu sản phẩm
GRDP tính theo góc độ thu nhập
GRDP là tổng thu nhập của cá nhân lao động, khấu hao tài sản cố định phục vụ cho sản xuất, thuế sản xuất và giá trị thặng dư sản xuất trong kỳ. GRDP theo góc độ này được tính bằng công thức sau:
Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) = Tổng thu nhập của người lao động + Khấu hao tài sản cố định dùng cho sản xuất + Thuế SX (đã trừ trợ cấp SX) + Thặng dư SX hoặc thu nhập hỗn hợp.
GRDP tính theo góc độ sản xuất
Theo góc độ sản xuất, GRDP là tổng của giá trị sản xuất trừ đi chi phí trung gian và cộng thêm thuế sản xuất. GRDP được tính theo công thức sau:
Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) = Tổng giá trị tăng thêm của các ngành + Thuế nhập khẩu địa phương – Trợ cấp SX.
Có thể tính toán GRDP theo ba góc độ đã thông tin ở trên. Song, thực tế để tính cho một địa phương cụ thể thì các dữ liệu phục vụ cho tính toán rất hạn chế. Do vậy, chưa đủ điều kiện để áp dụng các phương pháp tính toán này. Có một cách tính GRDP khác, đó chính là theo góc độ so sánh.
GRDP theo so sánh sẽ được tính qua những giai đoạn trung gian. Bởi chỉ tiêu GRDP hoặc giá trị tăng thêm không phân tích rõ ra thành những giá trị lượng và giá được. Do vậy không có chỉ số về giá thích hợp để giám phát trực tiếp.
Nên chúng được tính gián tiếp thông qua hiệu giữa giá trị sản xuất trên cơ sở giá so sánh và chi phí theo giá so sánh.
GRDP là một chỉ số cực kỳ quan trọng nhằm đánh giá tổng quan tình hình kinh tế của một địa phương (tỉnh hoặc thành phố trong một quốc gia). Nhờ vào GRDP, có thể đưa ra đề xuất về chiến lược để phát triển trong thời gian tới.
Trên đây là những thông tin chia sẻ của Bank số giúp bạn đọc hiểu rõ hơn khái niệm GRDP là gì? Mọi thắc mắc về chủ đề này hoặc bạn có nhu cầu tư vấn giải pháp tài chính vui lòng liên hệ chúng tôi qua hotline 0939.199.000.
Trả lời