Trong lĩnh vực tài chính nói chung, chúng ta thường bắt gặp thuật ngữ lãi gộp. Lãi gộp trên thực tế có ý nghĩa rất quan trọng với các doanh nghiệp. Vậy lãi gộp là gì? Ý nghĩa, công thức tính và cách tính lãi gộp như thế nào? Cùng Bank số tìm hiểu qua bài viết này nhé!
Nội dung chính
Khái niệm lãi gộp là gì?
Lãi gộp hay lợi nhuận gộp trong tiếng Anh được gọi với cái tên Gross Profit. Hiểu đơn giản, đây là khoản chênh lệch giữa chi phí hoạt động và doanh thu của một doanh nghiệp. Hiểu nôm na, lãi gộp là số tiền lời sau khi đã lấy tổng doanh thu của một công ty trừ đi tổng chi phí mà công ty đã bỏ ra.

Ở mỗi loại hình công ty khác nhau thì lãi gộp sẽ được xác định với những cách không giống nhau. Cụ thể:
– Ở công ty nhập sản phẩm từ một nơi khác về kinh doanh thì lãi gộp là khoản tiền chênh lệch giữa tổng doanh thu và số vốn mà công ty đã bỏ ra để nhập sản phẩm về.
– Ở công ty hoạt động trong lĩnh vực sản xuất thì lãi gộp chính là khoản tiền chênh lệch giữa tổng doanh thu và số tiền chi ra nhằm phục vụ cho việc sản xuất.
Tỷ lệ lãi gộp
Khi tìm hiểu khái niệm lãi gộp là gì, bạn cũng dễ bắt gặp thêm một thuật ngữ, đó là tỷ lệ lãi gộp. Trong tiếng Anh, chúng được gọi dưới tên Gross Profit Margin. Vậy tỷ lệ lãi gộp được hiểu như thế nào?

Tỷ lệ lãi gộp là tỷ lệ tổng lợi nhuận của một doanh nghiệp hiển thị dưới dạng phần trăm doanh thu. Trên cơ sở tỷ lệ lãi gộp, các doanh nghiệp sẽ tự đánh giá và nhìn nhận hiện trạng hoạt động của mình. Đồng thời, đánh giá được hiệu quả từ mô hình kinh doanh mà công ty đó đang áp dụng.
Lãi gộp và tỷ lệ lãi gộp có ý nghĩa gì trong kinh doanh?
Trên thực tế, lãi gộp và cả tỷ lệ lãi gộp đều có ý nghĩa rất quan trọng trong hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp. Chúng đều là cơ sở để đánh giá quá trình phát triển và kết quả hoạt động của một công ty ở nhiều khía cạnh. Những ý nghĩa quan trọng nhất của lãi gộp và tỷ lệ lãi gộp với công ty bao gồm:
Đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của công ty
Khi tính toán lãi gộp, những chủ doanh nghiệp hoặc các bên đầu tư sẽ nhìn nhận được doanh nghiệp đang hoạt động hiệu quả hay không, kinh doanh lỗ hay lãi. Trên cơ sở đó, các lãnh đạo sẽ có cái nhìn bao quát, rộng hơn về chiến lược, mô hình kinh doanh hay toàn bộ bộ máy nhân sự của mình. Từ đó, chủ động đưa ra các giải pháp phát triển, duy trì hoặc khắc phục phù hợp.
Đánh giá lĩnh vực kinh doanh của công ty
Thông qua chỉ số lãi gộp, nhu cầu thị trường có thể thể hiện rõ nét hơn. Trường hợp chỉ số này tăng nghĩa là nhu cầu của thị trường về ngành hàng, sản phẩm hay dịch vụ đó tăng cao và ngược lại. Thông quá điều này, các công ty sẽ xây dựng được kế hoạch chi tiết hơn trong nhiệm vụ hoạch định mục tiêu và phương hướng phát triển mới.

Đánh giá đối thủ trong cùng lĩnh vực
Trong cùng một năm tài chính, nếu công ty của bạn sở hữu chỉ số lãi gộp thấp hơn so với những đối thủ cùng ngành. Điều này thể hiện rằng hoạt động kinh doanh của công ty bạn chưa đạt hiệu quả.
Hướng dẫn tính toán lãi gộp và tỷ lệ lãi gộp
Với những ý nghĩa thiết thực trên, các công ty cần nằm lòng cách tính toán chỉ số lãi gộp và tỷ lệ lãi gộp để phục vụ trong công tác báo cáo.
Công thức và cách tính lãi gộp
Chỉ số lãi gộp được tính với công thức Lãi gộp = Doanh thu – Giá vốn
Để hiểu rõ hơn về công thức tính lãi gộp chúng ta cùng nhau xem xét ví dụ sau:
Chúng ta có thể lấy một ví dụ cụ thể để hiểu rõ hơn công thức này như sau: Công ty A bán bóng đèn. Trong quý đầu tiên của năm 2022, công ty này sản xuất được 2000 chiếc bóng đèn và bán ra với mức giá 50.000 đồng/chiếc. Trong đó, chi phí để phục vụ cho việc sản xuất một chiếc bóng đèn là 20.000 đồng/chiếc.

Như vậy, có thể tính lãi gộp của công ty A trong quý đầu tiên của năm 2022 theo công thức trên như sau: Lãi gộp = 2000 x 50.000 – 2000 x 20.000 = 60.000.000 đồng.
Công thức và cách tính tỷ lệ lãi gộp
Tỷ lệ lãi gộp được tính với công thức Tỷ lệ lãi gộp (%) = Lãi gộp / Doanh thu
Chúng ta lấy ví dụ đơn giản như sau: Công ty A năm 2020 có chỉ số lãi gộp là 5 tỷ với doanh thu 20 tỷ. Tỷ lệ lãi gộp trong năm 2020 của công ty A sẽ là (5 tỷ / 20 tỷ) x 100% = 25%. Sang năm 2021, công ty A có số liệu kinh doanh thay đổi, cụ thể là chỉ số lãi gộp 20 tỷ, doanh thu 100 tỷ. Lúc này, tỷ lệ lãi gộp trong năm 2021 sẽ là (20 tỷ / 100 tỷ) x 100% = 20%.
Sau khi xác định tỷ lệ lãi gộp trong 2 năm liên tiếp của công ty A, có thể đánh giá được một vài điểm như sau:
– Năm 2021 công ty A kinh doanh có doanh thu gấp 5 lần so với năm trước đó. Thế nhưng tỷ lệ lãi gộp của năm 2021 lại giảm đi 5% so với năm 2020. Điều này có nghĩa là hiệu quả kinh doanh của công ty A đang có xu hướng giảm.
– Có nhiều nguyên nhân gây nên tình trạng này chẳng hạn như chi phí nhân lực tăng, chi phí quảng cáo tăng, chi phí nguyên liệu tăng…
Một số trường hợp kinh doanh phí thấp lãi gộp cao cụ thể
Những công ty có hoạt động bán hàng ổn định, sở hữu chỉ số lãi gộp cao hay thấp còn phụ thuộc vào quy luật kinh doanh cũng như năng lực tính toán. Mặc dù vậy, có nhiều công ty bỏ ra mức giá vốn thấp nhưng chỉ số lãi gộp lại cao. Dưới đây là những trường hợp như vậy:
– Cửa hàng bán đồ ăn sáng và nước uống giao tận nơi như xôi, bánh mì, nước mía… Mặt hàng này có chi phí bỏ ra rẻ nhưng khi bán ra cho từng khách hàng thì giá cụ thể sẽ được tăng lên. Ngoài ra, việc ship hàng tận nơi có thể lấy thêm phí cũng là một hình thức bán hàng nhiều lợi nhuận.

– Cửa hàng bán trái cây online sẽ giúp bạn tối ưu chi phí về nhân sự và mặt bằng. Chủ cửa hàng có thể liên hệ với các nhà vườn để lấy nguồn trái cây với giá gốc. Sau đó bán qua mạng và ship tận nhà với giá cao hơn.
– Kinh doanh cà phê, trà sữa, đồ ăn vặt online hoặc mang đi… cũng là mô hình có giá vốn thấp nhưng lãi cao. Tương tự, kinh doanh đồ gia dụng, mỹ phẩm và các mặt hàng thời trang cũng thế.
Và còn khá nhiều mô hình kinh doanh với những mặt hàng thiết yếu khác nữa bạn có thể tìm hiểu thêm nhé. Hy vọng với những chia sẻ trên của Bank số, bạn đã hiểu hơn về khái niệm lãi gộp và tỷ lệ lãi gộp là gì?
Học và biết cách tính toán chỉ số lãi gộp, tỷ lệ lãi gộp sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc xây dựng chiến lược kinh doanh của mình. Mọi thắc mắc về chủ đề này vui lòng để lại bình luận hoặc gọi hotline 0939.199.000 để được hỗ trợ.
Trả lời